Karin Amatmoekrim: “Het wordt tijd dat we onze relatie ten opzichte van de rest van de wereld op een eerlijke manier onder ogen komen”


2018

Karin Amatmoekrim is schrijver en letterkundige en publiceerde romans als Het gym, De man van veel en Tenzij de vader. Daarnaast schrijft ze essays voor De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad. In 2018 werd ze correspondent ‘Verzwegen Geschiedenis’ bij het gelijknamige project van De Correspondent en The Black Archives. Hiervoor schreef ze een reeks artikelen. Amatmoekrim: “In deze serie artikelen snijd ik onderwerpen aan uit de wereldgeschiedenis waarover te weinig bekend is. Er zijn talloze geschiedenissen waarvan alleen een handjevol historici op de hoogte is. Dit terwijl die verhalen verklaren hoe onze samenleving werd opgebouwd.”

 

Door: Krystel Singh – Fotograaf: Jeroen Hofman

Het doel van de artikelenreeks is het ontsluiten van belangrijke delen van de geschiedenis. Amatmoekrim: “Als je de verhalen kent, krijg je een veel duidelijker beeld van de bouwstenen van de wereld. Je gaat de wereld beter begrijpen. Een voorbeeld hiervan is de geschiedenis van Haïti, het land dat door Donald Trump een shit hole country werd genoemd. Haïti werd in 1804 onafhankelijk van Frankrijk. Het moest daarvoor een schuld afbetalen van omgerekend 17 miljard euro. Tot in de jaren veertig van de vorige eeuw is Haïti bezig geweest met aflossen. Sinds ik dit weet, kijk ik met meer begrip en respect naar dit eiland. Daarnaast kijk ik anders aan tegen de rijkdom van Frankrijk, die mede voort is gekomen uit kolonialisme en herstelbetalingen.”

De eerste geschiedenis die Amatmoekrim voor De Correspondent beschreef is die van Anton de Kom. Amatmoekrim: “In 2013 schreef ik een roman over De Kom. Het opvallende is dat, hoewel de schrijver en verzetsstrijder als held gevierd wordt door mensen die zijn geschiedenis kennen, hij toch niet bekend is onder het grote publiek. Ik merk dit als ik word uitgenodigd voor lezingen over mijn werk. Ik vraag dan aan het publiek of zij hebben gehoord van De Kom. Het verbaast me steeds weer dat er nooit meer dan een paar mensen hun hand opsteken. Dit zegt iets over hoe gescheiden de groepen zijn waarin wij leven in ons land. In mijn optiek hoort de Kom, die in zijn schrijverschap streed tegen het eenzijdige perspectief van het Nederlandse geschiedenisonderwijs, in elk geschiedenisboek thuis.”

Amatmoekrim hoopt dat ook het onderwijs meer aandacht krijgt voor verzwegen geschiedenissen. “Het is belangrijk dat de geschiedenislessen zoals we die op school krijgen, steeds nader bekeken worden. Een aanzienlijk deel van de samenleving heeft elders wortels. Het wordt tijd dat we onze relatie ten opzichte van de rest van de wereld op een eerlijke manier onder ogen komen, zodat alle mensen zich gerepresenteerd weten. Niet alleen in de media, maar ook in het onderwijs. Belangrijk is niet zozeer alles om te gooien, maar dat we andere, nieuwe vensters en perspectieven toevoegen. Dan zie je namelijk dat de geschiedenis een constructie is, een verhaal dat aangevuld kan worden.”

Het jaar 2018 stond voor Amatmoekrim in het teken van de serie Verzwegen Geschiedenis. “Van tevoren had ik met De Correspondent afgesproken dat ik er één week per maand aan zou werken. Ik dacht: ‘leuk, dan leer ik allemaal nieuwe dingen!’ Maar het zijn zulke onbekende en beladen verhalen, dat de reeks artikelen veel meer investering vroeg. “Omdat er vaak niet veel over de onderwerpen is geschreven, heb ik me vooral gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Het maken van de vertaalslag van wetenschappelijke literatuur naar een toegankelijk artikel waarin je de lezer meeneemt in het verhaal, en tegelijkertijd de beladenheid wilt overbrengen, kost veel tijd. Ook emotioneel viel de ontwikkeling van deze serie me heel zwaar.”

Gelukkig is het vele werk niet voor niets geweest. De artikelen zijn ontzettend goed ontvangen, veel gelezen en gedeeld. Amatmoekrim: “Uit de vele reacties onder de artikelen blijkt dat mensen iets nieuws hebben gelezen. Ze geven aan dat ze zich bewuster zijn geworden van de machtsverhoudingen en de complexiteit van onze geschiedenis. Ik ben ongelofelijk trots op het feit dat we dat hebben bereikt!”

Karin Amatmoekrim…


informeert:
“Wij mensen, onze culturen en onze landen zijn zoveel nauwer met elkaar verweven dan we weten. We staan veel dichterbij elkaar dan we denken.”
wordt geïnspireerd door:
“De geschiedenis van Haïti inspireert mij mateloos. Als je je in de Haïtiaanse revolutie verdiept, ontdek je dat de opvattingen over gelijkwaardigheid op veel plekken ter wereld tegelijkertijd ontstonden. Veel historici beweren dat de slavernij door het westen werd afgeschaft, terwijl nieuwe onderzoeken uitwijzen dat een groot deel van de strijd voor afschaffing kwam vanuit de tot slaaf gemaakten. Dit laat zien hoe dicht we bij elkaar staan. Dat wij als mensen op dezelfde manier denken en tegelijkertijd dezelfde soort ideeën opvatten.”
activeert:
“Probeer op een andere manier naar de geschiedenis te kijken. Bekijk de onderwerpen ook eens vanuit een heel ander perspectief dan het gebruikelijke.”

Klik hier om de artikelen van Verzwegen geschiedenis te lezen.