Column Thomas van Neerbos – Vieren gaat verder dan champagne Thomas van Neerbos is directeur van de European Press Prize, oprichter van opleidingstraject STUDIO, spreker-coach en docent retorica aan de Universiteit van Amsterdam. De European Press Prize is een prijs voor uitmuntende journalistiek in Europa en SDM is één van de oprichters. Vanuit zijn positie bij de Press Prize, in contact met een groot netwerk van Europese journalisten die werken in een context waar persvrijheid steeds meer onder druk staat, schrijft Thomas over de functie van het vieren van journalistiek. De andere columns zijn te lezen in het jaarverslag van 2019. Een prijs lijkt een vreemde eend in een wereld van activisme en journalistiek. Het prijzengeld, lachend handen schudden op een podium, een website vol goudenleesteken-confetti, het voelt niet als vechten tegen onrecht. Maar vieren heeft een functie die verdergaat dan champagne. Vieren is ook aandacht geven, onder neuzen duwen, en daarmee het begin van verandering. Ik heb het voorrecht al enige jaren te mogen helpen bij het vinden en vieren van de beste journalistiek van Europa. Daardoor heb ik kunnen zien wat een prijs kan doen. Zowel in het vinden, als in het vieren ervan. Bij het vinden gaat het om erkennen dat kwaliteit niet vanzelf ontstaat, en niet alleen in The Guardian en Le Monde staat. Om te ontstaan heeft kwaliteit aandacht en aanmoediging nodig. In de afgelopen jaren hebben we manieren gevonden om het maken meer te steunen. We verbinden mensen die elkaar nodig hebben, maar elkaar niet kennen of bereiken. Zo vinden mooie initiatieven financiering en kunnen anderen gebruikmaken van een compleet nieuw netwerk. We creëren met de ceremonie een omgeving waarin journalisten, fondsen en ngo’s over landsgrenzen heen van elkaars methoden en ervaringen kunnen leren. Kwaliteit is buiten de ons bekende kranten niet altijd direct te herkennen, zeker als de taal, vorm of boodschap niet is zoals wij gewend zijn. Juist dan is het belangrijk om dat stuk te delen. Alleen al in onze poging om in 46 andere landen dan Nederland een verbinding te leggen, creëren we ruimte voor gedachten en verhalen die anders zijn dan die van ons. We vertalen stukken zodat een onderwerp breder toegankelijk is en voor andere media interessant wordt en prikken daarmee bubbels door. Zo kreeg een Deens stuk over corruptie in de EU, na onze vertaling naar het Engels politieke consequenties. Bij het vieren realiseren we ons dat het bijzonder is voor mensen om het werk dat ze in een stuk steken, ook terug te zien in de zorg die wij geven aan het belonen ervan. Zo voelen journalisten, juist diegenen die voortdurend te maken hebben met tegenwerking en intimidatie, dat er ook mensen zijn die trots zijn op wat ze doen. Zodra een klein onderzoeksteam in Servië in één adem wordt genoemd met en wint van de Panama Papers, weten ze dat ze dat ze gezien worden, ertoe doen, trots mogen zijn. Prijzen geven doet meer dan steun. Steun maakt van ideeën projecten, en van journalisten betaalde krachten. Erg belangrijk. Maar een prijs maakt van een journalist een prijswinnende kwaliteitsjournalist, een naam met een stem. Een stem die een belangrijk verhaal heeft verteld, en dat waarschijnlijk nog eens gaat doen. Een stem met een bekend gezicht, waardoor iemand veiliger is. En nadat die stem gevonden, gedeeld en gevierd is, is het aan ons, aan jullie. Als journalisten hebben laten zien dat iets mis is of anders moet, dan begint onze taak als lezers. Dan moeten wij handelen, stemmen, staken of protesteren om datgene wat we nu weten, ook echt te veranderen. – Thomas van Neerbos Deze column is oorspronkelijk gepubliceerd in het jaarverslag van 2019.